THEOSOPHIA TẠI TRUNG HOA
THESOSOPHIA tại Hoa Lục
Sự phát triển của TTH tại Trung Hoa có khởi đầu giống như tại VN là do người ngoại quốc chủ xướng trước.
– Chi bộ đầu tiên tên Saturn thành hình tạiThượng Hải năm 1920 và sau đó đổi tên thành chi bộ Thượng Hải năm 1924, chi trưởng là ông H.P. Shastri và thư ký là ông G.F.L. Harrison.
– Chi bộ Trung Hoa đầu tiên do ông Ngũ Đình Phương lập năm 1922 nhưng ông qua đời tháng 6 cùng năm. Ông sinh năm 1842 tại Singapore, là luật sư người Hoa đầu tiên tại London năm 1876, và là đại sứ cho triều đình nhà Thanh tại Hoa Kỳ, Tây Ban Nhav à Peru. Sau đó ông là Ngoại Trưởng trong chính phủ Trung Hoa Dân Quốc của Tổng Thống Tôn Dật Tiên, và đảm nhiệm chức quyền Tổng Thống khi ông Tôn Dật Tiên vắng mặt.
– Một số người Âu Châu ở rải rác các nơi của Trung Hoa lập nên các chi bộ kế tiếp, như chi bộ Hán khẩu và chi bộ Hồng Kông năm 1923.
– Chi bộ thanh niên tên Dawn ra đời tại Thượng Hải năm 1924.
– Chi bộ Blavatsky tại Thượng Hải năm 1925, gồm hội viên người Nga đang sinh sống tại đây. Chi bộ mở trường Besant School cho nữ sinh và tới năm 1930, số học sinh lên tới 448 em.Trường phải từ chối không nhận nhiều em vì không còn chỗ.
Năm 1925, nhóm Karma and Reincarnation Legion thành hình ở Thượng Hải, có lẽ thuộc chi bộ Thượng Hải, họ phát hành tài liệu Far Eastern Theosophical Notes mỗi hai tháng. Sách TTH cũng được dịch sang tiếng Hoa như quyển Dưới ChânThầy. Cũng trong năm này, vài trung tâm TTH được lập, một số ở vùng Hoa Nam như Amoy (Xiamen), Macao, còn ở tỉnh Thiên Tân miền bắc chi bộ North China ra đời.
Ông Jinarajadasa, Chánh Hội Trưởng lúc bấy giờ đến thăm các chi bộ năm 1937, và hội viên lập hội Ăn Chay tại Thượng Hải cùng năm.
Sinh hoạt TTH tại Thượng Hải và Hồng Kông ngưng lại trong thế chiến II, và khi chế độ Cộng Sản bắt đầu năm 1949, tất cả nhóm TTH tại Hoa Lục ngưng sinh hoạt, trừ chi bộ Hồng Kông nằm trong thuộc địa Anh. Dầu vậy chi bộ chỉ hoạt động cầm chừng và không còn họp vào thập niên 1990.
Qua bao thay đổi từ đó tới nay, giờ không còn sách dịch TTH nào bằng tiếng Hoa. Chi bộ tiếng Hoa duy nhất đang sinh hoạt là chi bộ Singapore, do ông Olcott thành lập năm 1889. Họ tính ra là với dân số người Hoa đông bằng khoảng 1/5 dân số toàn cầu, việc không có sách TTH bằng tiếng Hoa có nghĩa 1/5 dân số trên trái đất không biết đến TTH.
Vì vậy, ưu tiên số một cho chi bộ Singapore hiện giờ là dịch sách TTH sang Hoa ngữ. Khi trước tàiliệu TTH bằng Hoa ngữ được viết bằng chữ thong thường là phồn thể (đầy đủ các nét). Sau đó chính quyền cộng sản tại Hoa Lục dung chữ loại giản thể (bỏ bớt các nét), nên các thế hệ sau chính yếu tại Hoa Lục sẽ tương đối gặp khó khăn nếu sách được viết theo lối chữ thong thường.Vì vậy, chủ trương của nhóm dịch thuật chi bộ Singapore là dung chữ giản thể và đưal ên internet.
Khởi đầu năm 2011 với một thành viên, nay nhóm đã có 9 người làm việc để quảng bá TTH bằng Hoa ngữ trên internet, và rất hoan nghênh sự góp phần của thiện nguyện viên. Ta phải dung chữ ‘chất ngất’ để nói về lượng công việc mà nhóm này đối mặt, nên nếu bạn có thể dịch và muốn phụ giúp việc quảng bá TTH bằng Hoa ngữ, xin vào trang web chinesetheosophy.org để có thêm chi tiết. Chi bộ vui mừng cho hay số lần viếng thăm trang web nhiều nhất đến từ Hoa Lục.